ZPA „Pępek Świata” vol.8

Sens Twórczości 12-16.10.2018

Naturalnie nawiązuję – tym pytaniem – do „książki wykrzyczanej” Mikołaja Bierdiajewa (1874-1948) pod takim właśnie tytułem.

Autor pisze na przykład tak: Na szczytach kultury męczy człowieka przeciwieństwo między tym, żeby coś tworzyć i tym, żeby kimś być. Geniusze tworzyli, ale istnieli w niewystarczającym stopniu; święci istnieli, ale mało tworzyli. Twórczość rodziła się z niedoskonałości i niedostatku. Zbyt doskonali przestają tworzyć.

I dalej –Kultura w największej swej istocie i w swoim sensie religijnym jest wielką klęską. Filozofia i nauka są klęską w twórczym poznaniu prawdy, sztuka i literatura są klęską w tworzeniu piękna, rodzina i życie płciowe są klęską w tworzeniu miłości, ekonomia i technika są klęską w tworzeniu władzy człowieka nad przyrodą. Kultura we wszystkich swych przejawach jest klęską twórczości, jest niemożliwością osiągnięcia twórczego przekształcenia bytu.

Myślę, że – choćby tylko cytowane słowa M. Bierdiajewa są znakomitą prowokacją (wyzwaniem) do głębszego namysłu nie tylko nad tym, „cóż po poecie w czasie marnym?”, ale także o sens – takich czy innych (jakich?) postaw artystycznych wobec przemijającego obrazu świata.

Andrzej St. Dziuk